VHTO is het Expertisecentrum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT en werkt nauw samen met onderwijsinstellingen, overheid, bedrijven en andere NGO’s om de participatie van meisjes en vrouwen in bèta, techniek en IT te verhogen.
Slecht 16% van de werknemers in bèta, techniek en IT is vrouw. De verdeling verschilt sterk per sector of branche, maar in geen enkel technische beroep is er sprake van gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen. Technologie en techniek hebben een enorme impact op ons en onze samenleving, maar de makers en bedenkers zijn niet representatief voor de samenleving. Bovendien benutten we een groot potentieel aan technisch talent niet.
Internationaal gezien scoort Nederland laag als het gaat om genderdiversiteit in beta, techniek en IT Het percentage vrouwen in bèta, techniek en IT is in Nederland lager dan in 22 andere EU-landen en verschillende landen buiten in de EU.
Die ondervertegenwoordiging van vrouwen in techniek start al in het onderwijs. Meisjes en vrouwen kiezen veel minder vaak dan jongens en mannen technische vakken en studies, maar in de afgelopen tien jaar was er ook sprake van een inhaalslag. Op havo en vwo is het aantal meisjes dat een bètaprofiel kiest de afgelopen jaren flink gestegen, met een gelijke verdeling tussen jongens en meisjes tot gevolg. Op het vmbo blijft het aantal meisjes bij technische profielen flink achter. Op de technische studies op het mbo, hbo en wo is sprake van een toename, maar nog altijd zijn mannen op deze studies oververtegenwoordigd. Op de arbeidsmarkt is het behoud van vrouwen in technische rollen nog altijd problematisch; werkgevers verliezen talent doordat ze niet in staat zijn een inclusieve werkomgeving te bieden.
Om de technieksector meer divers te maken, is het daarom niet genoeg om alleen meisjes en vrouwen te enthousiasmeren voor techniek en technologie. We moeten ook zorgen dat het onderwijs en de arbeidsmarkt gelijke kansen bieden aan iedereen. Fix the system, not the girls.
Waarom is meer vrouwen in bèta, techniek en IT gewenst?
VHTO werkt aan het verhogen van de participatie van meisjes en vrouwen in bèta, techniek en IT om drie redenen:
- Kansengelijkheid voor meisjes en vrouwen – Meisjes hebben op dit moment minder kansen om in aanraking te komen met de wereld van techniek en IT en hun talenten, interesses en vaardigheden te ontwikkelen. Dat is des te meer zonde aangezien juist in de sectoren bèta, techniek en IT er relatief veel baanzekerheid is en ook goede salarissen. Dus ook voor de economische zelfstandigheid van vrouwen is het van belang dat zij beter toegang hebben tot deze sectoren.
- Economische en maatschappelijke kansen voor de samenleving – Werkgevers kampen met tekort aan personeel in bèta, techniek en IT, waardoor we als samenleving economische en maatschappelijke kansen mislopen. Voor veel grote maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie is menskracht nodig.
- Betere technologieën voor onze samenleving – Wij maken technologie en technologie vormt ons. Welke maatschappelijke problemen willen we oplossen met technologie, hoe en waarom? Dat vereist een diversiteit aan perspectieven. Als we zorgen voor een meer divers samengestelde techniek sector, kunnen we technologische oplossingen en toepassingen maken die meer waarde toevoegen en beter aansluiten op de behoeften van de gehele samenleving.
Onze aanpak
Fix the system, not the girls is het uitgangspunt van onze meerjarenstrategie. Deze nieuwe strategie is op hoofdlijnen weergegeven in de figuur hiernaast en bestaat uit vier aspecten: namelijk interventies gericht op (1) individuele meisjes, veranderingen in de (2) leeromgeving en veranderingen in de (3) werkomgeving en (4) maatschappelijke omgeving.
Onze interventies richten zich daarom om de volgende doelen:
- Direct aanpakken van onderliggende obstakels bij meisjes, waardoor de kans toeneemt dat ze zullen kiezen voor bèta, techniek en IT.
Een deel van de meisjes kunnen we als VHTO direct bereiken om onderliggende obstakels aan te pakken en de kans te vergroten dat ze zullen kiezen voor techniek. Bij onze interventies voor deze doelgroep (meisjes tussen de 4 en 18 jaar) proberen we aan meer dan één knop te draaien, namelijk per interventie zorgen we dat (1) meisjes en vrouwen in contact komen met rolmodellen, (2) meisjes voldoende in aanraking komen met techniek en IT, vaardigheden hierin opbouwen en meer zelfvertrouwen krijgen in hun eigen competenties ten aanzien van techniek en IT, (3) de ouders / leraren bewust maken van gender bias en de mogelijkheden laten zien die er liggen voor hun dochter / leerlinge in bèta, techniek en IT.
Interventies zijn bijvoorbeeld Beeldenbrekersgastlessen. - De formele en informele onderwijsomgeving rondom techniek en IT meer genderinclusief maken.
Om onze impact op te kunnen schalen, zorgen we dat de leeromgeving van meisjes en vrouwen meer toegankelijk is en belemmeringen worden weggegenomen. De interventies voor de onderwijsomgeving zijn daarom nadrukkelijk gericht op de omgeving om gender bias aan te pakken en moeten de kans te vergroten dat meisjes en vrouwen zich thuis voelen in technische studie-omgevingen en beroepen
Interventies zijn bijvoorbeeld Gender Scans voor onderwijsinstellingen.
- Werkgevers ondersteunen bij het werven en behouden van vrouwen in technische rollen.
Vrouwen die van een technische opleiding afstuderen, kiezen minder vaak dan hun mannelijke collega’s voor een technisch beroep. Vrouwen die wel in een technisch beroep terecht komen, verlaten hun rol eerder dan mannelijke professionals. Dat betekent dat werkgevers een rol hebben om vrouwen te werven en te behouden. We geven daarom advies en ondersteuning aan brancheorganisaties en bedrijven in de sector. - Zichtbaar maken van aanwezigheid en belang van vrouwen in bèta, techniek en IT
De aanpak van hardnekkige genderstereotiepe opvattingen over technische beroepen, vergt het meer zichtbaar maken en ‘normaliseren’ van vrouwen in bèta, techniek en IT. We laten zo zien dat vrouwen plezier hebben in de uitoefening van technische rollen, mogelijkheden hebben om zich te ontwikkelen en zich thuis kunnen voelen in deze sector. Daarbij spelen onze ruim tweeduizend vrouwelijke rolmodellen uit bèta, techniek en IT spelen een belangrijke rol.
Interventies zijn bijvoorbeeld Girls’ Day en Spiegelbeeld.